สถาปัตยกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ของเมืองภูเก็ตก็คือรูปแบบ “สถาปัตยกรรมชิโน-โปรตุกีส” ที่มีให้เห็นได้บริเวณถนนพังงา ถนนถลาง ถนนเยาวราช ถนนดีบุก และถนนกระบี่ มันเป็นการผสมผสานสถาปัตยกรรมแบบจีนและแบบโปรตุกีสเข้าด้วยกัน สำหรับรายละเอียดของ “สถาปัตยกรรมชิโน-โปรตุกีส” ผมจะไม่ขอลงในรายละเอียด ท่านสามารถถามพี่กู๋ ได้เลย (www.google.com) มีคำตอบแน่นอน

สำหรับวันนี้ผมจะพาทุกท่านไปเยี่ยมชมบ้านหลังแรกของภูเก็ตที่สร้างขึ้นตามแบบ “สถาปัตยกรรมชิโน-โปรตุกีส” หรือที่เรียกกันว่า “อังม่อเหลา” บ้านหลังนี้ชื่อว่า “บ้านชินประชา” ปัจจุบันลูกหลานพระพิทักษ์ชินประชาผู้สร้างบ้านหลังนี้(ตระกูลตัณฑวณิช) ได้อนุรักษ์ตัวบ้านและข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆไว้เป็นอย่างดี และ เปิดบ้านให้นักท่องเที่ยวเข้าชม เพื่อให้ได้มีโอกาสได้เรียนรู้ชีวิตความเป็นอยู่ของคนภูเก็ตในอดีต อายุของบ้านหลังนี้อายุกว่า 100 ปี ของภายในบ้านยังคงรักษาไว้เป็นอย่างดี วันนี้ผมได้มีโอกาสได้เข้ามาเยี่ยมชมบ้านหลังนี้โดยมี พี่กบ (ธิติ ตัณฑวณิช) ซึ่งเป็นทายาทรุ่นปัจจุบันได้แนะนำอธิบายพาชมภายในบ้าน

สำหรับบ้านชินประชาแห่งนี้ยังได้อนุรักษ์การแต่งกายของคนภูเก็ตสมัยก่อนที่เรียกว่า “การแต่งกายแบบบาบ๋า ย่าหยา” ท่านสามารถลองใส่ชุด ย่าหยา ถ่ายรูปได้เลย สำหรับใครที่มาเที่ยวภูเก็ต ผมขอฝากบ้านชินประชาแห่งนี้เป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่ควรค่าแก่การเยี่ยมชม มาเรียนประวัติศาสตร์ข้าวของเครื่องใช้ชีวิตความเป็นอยู่ของคนภูเก็ตเมื่อครั้งอดีต

บ้านชินประชา ตั้งอยู่ เลขที่ 98 ถ.กระบี่ ต.ตลาดเหนือ อ.เมืองจ.ภูเก็ต โทร 076-211281.และโทร076-211167 เปิดทุกวัน ๐๘.๐๐ – ๑๖.๐๐ น. ค่าเข้าชม ๑๐๐ บาท สำหรับชาวต่างชาติ 150 บาท

เรื่องราวความเป็นมาของบ้าน

บ้านชินประชาสร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2446(ค.ศ.1903)หรือในปลายรัชสมัยรัชกาลที่ 5 โดยพระพิทักษ์ชินประชา(ตันม่าเสียง) บิดาของท่านคือ หลวงบำรุงจีนประเทศ(ตันเนียวยี่) ท่านถือกำเนิดในประเทศจีนมณฑลฮกเกี้ยน รับราชการทหารในตำแหน่ง “บู๊เต็กจงกุน” ต่อมาท่านได้เดินทางมายังประเทศไทยในปี พ.ศ.2397(ค.ศ.1854)หรือในปลายรัชสมัยรัชกาลที่ 4ได้ประกอบกิจการเหมืองแร่ดีบุกที่เกาะภูเก็ต และกิจการค้าขายที่เกาะปีนังในนามยี่ห้อ “เหลียนบี้ พระพิทักษ์ชินประชา(ตันม่าเสียง) ถือกำเนิดที่เกาะภูเก็ตในปีพ.ศ.2426 เมื่ออายุได้ 20 ปีท่านได้สร้างบ้านหลังนี้ตามแบบ “ชิโน – โปรตุกีส” เป็นหลังแรกของจังหวัดภูเก็ต หรือที่เรียกกันว่า “อังม่อเหลา” เฟอร์นิเจอร์ส่วนใหญ่เป็นมรดกตกทอดจากบรรพบุรุษจีน วัสดุส่วนอื่นของบ้านนั้น ส่วนใหญ่นำเข้ามาจากต่างประเทศ เนื่องจากการค้าขายทางเรือ ผ่านเกาะปีนังมายังภูเก็ต เช่นรั้วบ้านจากฮอลแลนด์ กระเบื้องปูพื้นจากอิตาลี่ฯลฯ ณ ปัจจุบัน “บ้านชินประชา” อายุมากกว่า 101ปีและมีลูกหลานนับเนื่องเป็นรุ่นที่ 6แล้ว

บ้านชินประชา ตั้งอยู่ เลขที่ 98 ถ.กระบี่ ต.ตลาดเหนือ อ.เมืองจ.ภูเก็ต

ทางเข้าจะเป็นซอยเล็กๆ ระหว่างทางเดินสองข้างทางจะเป็นการแสดงการแต่งกายของคนภูเก็ตสมัยก่อนที่เรียกว่า “การแต่งกายแบบบาบ๋า ย่าหยา”

รูปแบบบ้านจะเป็น สถาปัตยกรรมชิโน-โปรตุกีส หรือที่เรียกกันว่า อังม่อเหลา เป็นบ้านหลังแรกของภูเก็ต

ปัจจุบันบ้านชินประชาแห่งนี้ได้ใช้กิจกรรมทางวัฒนธรรมของภูเก็ตหลายงาน ไม่ว่าจะเป็นการแต่งงานแบบ บาบ๋า รถเข็นสีแดงแบบนี้ใช้ลากคู่บ่าวสาวในงานแต่งงานแบบบาบ๋า

เราเข้ามายังตัวบ้านก็จะพบกับเฟอร์นิเจอร์ที่ประดับด้วยมุกที่สำคัญเป็นมุกแท้จากต่างประเทศเฟอร์นิเจอร์เหล่านี้บ่งบอกถึงฐานะของเจ้าของบ้านเป็นอย่างดี

ชุดโต๊ะทานข้าวจากปีนัง

บ้านชินประชายังคงเก็บอนุรักษ์ของใช้ต่างๆไว้เป็นอย่างดี

เราเข้ามายังตัวบ้านตรงกลางบ้านจะเปิดโล่ง เราเรียกว่า “ฉิ่มแจ้” เป็นเอกลักษณ์ของบ้านคนภูเก็ตสมัยก่อนจะมีแบบนี้แทบทุกบ้าน

ของทุกชิ้นในบ้านได้รับการดูแลเป็นอย่างดี

ภาพเก่าที่หายาก เป็นรูปบุคคลต่างๆในอดีตมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์

ห้องนอน เตียงนอนโบราณอายุนับ 100 ปี

ลายกระเบื้องพื้นแบบโบราณจากต่างประเทศ

หลวงบำรุงจีนประเทศเป็นบิดาของพระพิทักษ์ชินประชาต้นตระกูล ตัณฑวณิช

บ้านชินประชาแห่งนี้ยังได้ต้อนรับ พระนางเจ้าอาชิ สังเกย์ โชเดน ราชินีแห่งภูฏาน

บ้านชินประชาเมื่อก่อนเป็นบ้านพักส่วนตัว เมื่อตกมาอยู่ในความดูแลของคุณประชา ตัณฑวณิช ซึ่งสนใจด้านศิลปวัฒนธรรม จึงอนุญาตให้ใช้เป็นสถานที่ถ่ายทำภาพยนตร์ ละคร เป็นสถานที่จัดกิจกรรมวัฒนธรรมของจังหวัดในบางโอกาส ให้เช่าชุดและสถานที่จัดงานแต่งงานแบบบาบ๋า – ย่าหยา ตอนนี้ท่านได้เสียชีวิตไปแล้ว

“เซียนหนา” หรือ ตระกร้าสานด้วยไม้ทาสีแดงกับดำ ในการหมั้น ในเสี่ยหนามี ขนมหวาน ได้แก่ ขนมถั่ว ๑๒ ชิ้น และน้ำตาล (ถั่ว หมายถึง ความเจริญงอกงาม)(น้ำตาล หมายถึง ความหวาน)

เข้ามาอีกห้องๆนี้จะแสดงเครื่องแต่งกายแบบบาบ๋า ย่าหยา

รูปแบบการแต่งกายแบบบาบ๋า ย่าหยา ภูเก็ต

รองเท้าแบบบาบ๋า ย่าหยา

จานสมัยซูซีไทเฮาน่ะครับเป็นยุคเดียวที่มีหงษ์อยู่บนของที่มีพื้นสีเหลืองซึ่งปกติสีเหลือจะใช้ได้เฉพาะจักรพรรดิ์(ฮ่องเต้)เท่านั้น

รูปแบบครัวของบ้านแบบคนภูเก็ตสมัยก่อน

ปิ่นโตหลายเถาแบบนี้เคยเห็นกันหรือเปล่า 555

ที่บ้านชินประชามีบริการให้เช่าชุด บาบ๋า ย่าหยา สามารถใส่ถ่ายรูปบริเวณบ้านชินประชาได้เลย

บ้านชินประชายังเป็นแหล่งความรู้เรื่องชุดแต่งกาย บาบ๋า ย่าหยา อีกด้วย